|
1901 - 1949 
|
|
1901
|
* 1901.03.19
- Brevem Papieża Leona XIII, dzięki osobistej wyprawie
księdza Augustynika do Rzymu, kościół p.w. Matki
Boskiej Anielskiej w Dąbrowie został agregowany do
rangi bazyliki ze wszystkimi należnymi jej odpustami i
przywilejami. Od tej pory kościół nosi nazwę
probazyliki. Chronologicznie jest to pierwsza po Katedrze
Wawelskiej bazylika na ziemiach Polski.
|
1902
|
* 1902
- Utworzenie Urzędu Starszych Zgromadzenia Ślusarzy
Będzina, Dąbrowy i Sosnowca
* 1902.01.14
- Otwarto Szkołę Rzemiosła dla kobiet, pani Zawidzkiej
|
1903
|
* 1903
- Zawiązało się Towarzystwo Kopalni Węgla
"Flora"
* 1903.01.27
- Oddanie do użytku budynku teatru "Bagatela"
przy dzisiejszej ulicy Sobieskiego (dawniej Szosowej nr
1) wraz z cukiernią
* 1903.10.01
- Ukazanie się pierwszego numeru dąbrowskiego
wydawnictwa pt. "Przegląd Górniczo -
Hutniczy"
|
1904
|
* 1904
- Zawiązanie się "Koła Wychowawców",
związku skupiającego dąbrowskich nauczycieli.
|
1905
|
* 1905.01
- Komitet Robotniczy Zagłębia Dąbrowskiego PPS staje
na czele relolucyjnej zawieruchy
* 1905.06.19
- zatrudnienie dr Szymona Starkiewicza na stanowisku
młodszego lekarza szpitalnego w szpitalu św. Barbary
* 1905.10.06
- W Dąbrowie urodził się Wincenty BERNASIK,
podharcmistrz, poeta. Pseudonim Witeź. Aktywny działacz
Szarych Szeregów, Związku Orła Białego
* 1905.11.08
- Za strajk i udział w rewolucji, władze carskie karnie
zamykają Szkołę Sztygarka na pięć lat.
|
1906
|
* 1906
- Powstaje "Macież Szkolna", która organizuje
kursy dla analfabetów na Redenie
* 1906
- Inż. Wacław Kaznowski zakłada dwie biblioteki
* 1906.01.06
- Zebranie założycielskie Oddziału "Uniwersytetu
dla Wszystkich"
* 1906.05.10
- Edwarda Miętka ginie podczas nieudanego zamachu
bombowego na koszary wojsk kozackich.
* 1906.12.10
- Zalegalizowanie przez gubernatora piotrkowskiego
"Stowarzyszenia Robotników
Chrześcijańskich", inicjatora budowy kinoteatru
"Kometa" (dzisiejszy "ARS")
|
1907
|
* 1907
- Powstała Spółdzielnia Spożywców
"Robotnik", założona przez grupę robotników
kopalni "Paryż". Otwarto sklepy w centrum
Dąbrowy przy ulicy Szosowej 13 i w kolonii Koszelew
* 1907
- Powstało Stowarzyszenie Spożywcze "Robotnik
Katolicki"
|
1908
|
* 1908
- Powstało Towarzystwo "Zapomoga"
* 1908
- Powstało "Żeńskie Gimnazjum Handlowe"
Emilii Zawidzkiej. Kierownikiem był Antoni Sujkowski.
* 1908
- Powstają pierwsze wodociągi miejskie, zasilane przez
pompy i filtry kopalni PARYŻ z rzeki Czarna Przemsza
oraz wody pozyskiwane z szybu kopalni KLIMONTÓW.
* 1908.02.27
- Teofil Polaczek przewodniczy w zebraniu Dozoru
Kościelnego i Cmentarnego na temat pozyskania terenu pod
nowy cmentarz parafii MBA od właścicieli kopalni FLORA
* 1908.09
- Zawiązało się Dąbrowkie Koło Wycieczkowe. Jego
założycielami byli uczniowie: Czesław Jaksa Bykowski,
Edward Gemborek, Kazimierz Kierzkowski, Stefan
Piotrowski, Karol Wieczorkiewicz. Miało ono na celu
wychowanie patriotyczne swoich członków, zapoznanie ich
z zabytkami przeszłości oraz krajoznawstwo.
* 1908.10.03
- Z wyroku władz carskich zostaje powieszony na stokach
Cytadeli warszawskiej Józef
Mirecki-"Montwiłł", głośny działacz
rewolucyjny, wychowanek Sztygarki.
|
1909
|
* 1909
- Utworzenie Towarzystwa Sportowego "Dąbrowa"
przy Sosnowieckim Towarzystwie Cyklistów
* 1909
- Uformowała się Gmina Dąbrowa Górnicza, w skład
której weszły wsie: Dąbrowa, Stara Dąbrowa,
Niepiekło oraz kolonie: Bankowa, Łabęcka, Huty
Cynkowe, Koszelew, Mydlice, Gliniaki i Dębniki
* 1909
- Założenie Towarzystwa "Dom Ludowy" przy ul.
Szosowej przez Konstantego Frąckiewicza
* 1909.07.24
- W Dąbrowie urodził się Roman - Janusz BĄBCZYŃSKI,
generał, były adiutant Marszałka E. Rydz-Śmigłego
|
1910
|
* 1910
- Początek działalności w Dąbrowie Górniczej
Francusko-Włoskiego Towarzystwa Dąbrowskich Kopalni
Węgla
* 1910-
Gmina zakupiła na potrzeby magistratu budynek przy ul.
Klubowej 22
* 1910
- Dąbrowski okręg bóżniczy jako samodzielna gmina
wyznaniowa dla Gminy Dąbrowa, Łosień i Gminy Olkusko -
Siewierskiej
|
1911
|
* 1911
- Uruchomienie kinoteatru "KOMETA"
* 1911
- Pierwszy Zagłębiowski Turniej Piłki Nożnej.
Uczestniczyły drużyny z: Sielec, Milowic, Dąbrowy i
Ząbkowic
* 1911.04.03
- Założenie pierwszej w Zagłębiu Drużyny Skautowej
im. Dionizego Czachowskiego, powstałej z
przekształcenia Dąbrowskiego Koła Wycieczkowego. O
godzinie 17-ej na tajnym zebraniu w Dąbrowie Górniczej
przy ulicy Targowej, w mieszkaniu państwa Stechmanów,
Kazimierz Kierkowski zorganizował szkielet dowódczy
drużyny skautowej.
|
1912
|
* 1912
- Uruchomienie księgarni Ringmana przy ul. Szosowej 1
* 1912
- Powstał Oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego
* 1912
- Zygmunt Kuczyński, oficer Związku Strzeleckiego w
Krakowie, w oparciu o organizacje skautowe oraz koła
PPS-u, utworzył w Zagłębiu Związek Strzelecki.
|
1913
|
* 1913
- Roman Szymański, Władysłąw Wąsik i Kazimierz
Kierzkowski utworzyli "Polskie Drużyny
Strzeleckie" w Dąbrowie.
|
1914
|
* 1914
- Zajęcie Dąbrowy przez wojska państw centralnych
* 1914
- Początek wydawania "Gazety Polskiej"
Michała Janika
* 1914
- Towarzystwo Akcyjne FLORA zrzeka się nadań
górniczych Władysław i Staszic na rzecz gminy, w celu
utworzenia nowego cmentarza grzebalnego. Cmentarz ten
udało się zorganizowć dzięki pracy Dozoru
Kościelnego i Cmentarnego, kierowanego przez wójta
gminy, Józefa Kasprzyka.
* 1914.07.31
- Wojska rosyjskie w godzinach wieczornych opuszczają
teren Dąbrowy.
* 1914.08.01
- Powołanie Straży Obywatelskiej i Komitetu
Żywnościowego
* 1914.08.01
- Okupacja wojsk niemieckich
* 1914.09.17
- W internacie Sztygarki urządzono koszary dla
legionistów oraz biuro Komisariatu Wojska Polskiego
Organizacji Narodowej.
* 1914.12.22
- W Sosnowcu została utworzona druga kompania
legionistów zagłębiowskich z udziałem mieszkańców
Dąbrowy i Sosnowca. Dowódcą był kpt. Leon Berbecki.
Kompania walczyła w dniach 22-26 grudnia w bitwie pod
Łowczówkiem.
|
1915
|
* 1915
- Przyłączenie do Dąbrowy kolonie Koszelew, Ksawera i
Warpie
* 1915
- Założenie koła sportowego "Odrodzona
Polska" później KS "Zagłębianka"
* 1915.01.01
- Podział terytorium Zagłębia Dąbrowskiego pomiędzy
zaborcami.
* 1915.01.24
- Okupacja wojsk Austro-węgier
* 1915.07.01
- Ostateczny podział terytorium Zagłębia Dąbrowskiego
pomiędzy wojskami niemieckimi i austro-węgierskimi.
* 1915.11.11
- Posadzenie przez grupę 15 mieszkańców pamiątkowego
dębu przez gmachem Sztygarki. W gmachu tym w czasie I
wojny światowej mieściło się biuro werbunkowe
Legionów Polskich w ówczesnej Dąbrowie.
* 1915.12.12
- W mieszkaniu Kazimierza Grodzickiego powstał
zagłębiowski Okręg Polskiej Organizacji Wojskowej.
Komendantem obwodu dąbrowskiego został Kazimierz
Kierzkowski natomiast ząbkowickiego Maks Szyprowski.
* 1915.12.15
- Ustanowiono przymusowy nadzór wojskowy nad
dąbrowskimi zakładami. Od tej pory kopalnią Flora
zarządza nadporucznik Rudolf Wlaha, Towarzystwem
Franko-Rosyjskim nadporucznik Włodzimierz Hanasiewicz
oraz nadporucznik Stanisław Syska nad Hutą Bankowa i
Towarzystwem Francusko - Włoskim.
|
1916
|
* 1916
- Powstaje pierwszy cech ślusarsko - kowalski
* 1916
- Przemianowano ulicę Klubową na 3-go Maja
* 1916
- W wyniku połączenia I Drużyny Skautowej im.
Dionizego Czachowskiego, II Drużyny Skautowej im.
Tadeusza Kościuszki oraz III Drużyny Skautowej im.
Romualda Traugutta, powstaje 12 Zagłębiowska Drużyna
Harcerska im. Dionizego Czachowskiego.
* 1916.08.01
- Rozpoczyna działalność filia bankowa o nazwie
"Wspólna Reprezentacja Banku Krajowego i Banku
Przemysłowego Królestwa Galicyi, Londomeryi z Wielkim
Księstwem Krakowskim w Dąbrowie"
* 1916.08.18
- Nadanie praw miejskich Dąbrowie Górniczej na mocy
Rozporządzenia Naczelnego Wodza austriackiego
ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Obwodu Dąbrowskiego
* 1916.08.23
- Utworzenie Powiatu Dąbrowskiego
* 1916.09.30
- Rada Nominacyjna wybrała Edwarda Kosińskiego na
burmistrza miasta, a Leonarda Martynowskiego na jego
zastępcę
* 1916.09.30
- Zatwierdzono herb miasta
* 1916.10.21
- Rozporządzeniem C.K. Jeneralnego Gubernatorstwa
wojskowego ustalono obszar terytorialny miasta Dąbrowa
Górnicza
|
1917
|
* 1917
- Otwarcie pierwszego kina niemego "Odeon" przy
ul. Sobieskiego
* 1917
- Otwarcie Stacji Opieki nad Dzieckiem przy ulicy
Sienkiewicza 11, prowadzonej przez doktora Adama
Niepielskiego.
* 1917
- 12 Zagłębiowska Drużyna Harcerska im. Dionizego
Czachowskiego zakupiła latem za włąsne pieniadze
drukarnię ręczą pedałową wraz z kompletem trzcionek.
Zasłynęła z drukowanych nanien pocztówkach
harcerskich na zlotach i obozach. Z drukarni tej
korzystała również Polska Organizacja Wojskowa.
* 1917.06.01
- W mieście przebywa generał gubernator wojskowy
Stanisław hrabia Szeptycki, Polak z pochodzenia
* 1917.06.21
- Nadanie Dąbrowie ordynacji wyborczej opartej na
systemie kurialnym
* 1917.09.11
- Adam Piwowar zostaje pierwszym prezydentem miasta
* 1917.10.21
- Odsłonięcie pomnika Tadeusza Kościuszki na skwerze
przy ulicy Ogrodowej i Stacyjnej
* 1917.12.06
- Rada Miejska pod przewodnictwem dr Adama Piwowara
wybrała sześciu ławników
* 1917.12.27
- Edward Kosiński składa rezygnację z funkcji
burmistrza i Przewodniczącego Rada Miejskiej
|
1918
|
* 1918
- Uruchomiono Prywatne Gimnazjum Męskie im. Braci
Sniadeckich w murach nieczynnej Szkoły Górniczej.
Założycielem był A. Strzelecki.
* 1918
- Prywatne Gimnazjum Emilii Łabudzińskiej przy ulicy
3-go MAja 4, przejęło Stowarzyszenie Kupców Polskich.
Późniejsze Koedukacyjne Gimnazjum Kupieckie.
* 1918.08.17
- W Dąbrowie Górniczej urodził się Stefan BALWIERZ,
działacz harcerski. 02.09.1939 roku wraz z grupą 13
harcerzy pod dowództwem Piotra Reronia wyposażeni przez
prezydenta miasta Dąbrowy Górniczej w stare karabiny
"mauser" wyjechali na rowerach do Katowic,
gdzie zameldowali się w godzinach popołudniowych w Domu
Powstańca u komendanta Jana Faski. Skierowani do obrony
Teatru Śląskiego. Zostali przyłączeni do grupy
wojskowych i harcerzy pod dowództwem porucznika
Bolesława Warcholika.
* 1918.09.04
- Rada Miasta Dąbrowa Górnicza uchwaliła obowiązek
nauczania dzieci w zakresie szkół elementarnych, czyli
podstawowych.
* 1918.11.06
- Ukonstytuowała się Rada Delegatów Robotniczych
Dąbrowy Górniczej
* 1918.11.08
- Śmierć Eugeniusza Furmana, członka PPR, który po
wiecu w Sztygarce podczas marszu na budynek Resursy,
został trafiony kulą wystrzeloną przez żołnierzy
polskich
* 1918.12.14
- Podczas strajku głodowego do szybu Albert został
zepchnięty dyrektor tej kopalni, Felicjan Gadomski.
Uratował się zaczepiając o belki obudowy.
* 1918-19
- Działalność Rad Delegatów Robotniczych i Czerwonej
Gwardii
|
1919
|
* 1919.01.01
- Kasa Przezorności Pomocy Pracowników Magistratu
przejęła agendy Dąbrowskiej Gminnej Kasy
Pożyczkowo-Oszczędnościowej
* 1919.03
- Komisyjna kwalifikacja policjantów Policji Miejskiej.
Górna granica wieku policjanta to 45 lat.
* 1919.03.14
- Pierwsza sesja organizacyjna Rady Miejskiej Dąbrowy
Górniczej w wolnej Polsce. Rada liczyła 28 mandatów.
Przewodniczącym wybrano Kazimierza Srokowskiego.
* 1919.07.24
- Rada Miasta potwierdza przywróconą nazwę miasta
Dąbrowa Górnicza
* 1919.11.11
- Odsłonicie pamiątkowego obelisku w pierwszą
rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę, na
terenie ogrodu Zakonu Sióstr Pasjonatek w
Strzemieszycach Wielkich.
* 1919.12.16
- Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przesyła pismo do
starosty będzińskiego, potwierdzające nazwę miasta
Dąbrowa Górnicza
|
1920
|
* 1920
- Powstają zakłady metalowe Dąbrowski Przemysł
Druciany Bracia Klein, dające zatrudnienie 300
robotnikom.
|
1921
|
* 1921
- Kursy dla Dorosłych zostają przekształcowe w
Miejską Szkołę Wieczorową.
|
1922
|
* 1922
- Koedukacyjne Gimnazjum Kupieckie przeniosło się do
budynku przy ulicy Królowej Jadwigi 11.
* 1922
- Z inicjatywt PPS rozpoczęto budowę "Domu
Ludowego" przy ulicy 3-go Maja 14. Właścicielem
był sekretariat PPS. Środki na budowę pochodziły z
kredytu budowlanego. Projektantem był znany warszawski
architekt Stifelman, który zaprojektował między innymi
budynek warszawskiego teatru "Ateneum".
* 1922.06.24
- Ustanowiono w Dąbrowie Górniczej dwa Urzędy
Górnicze. Jeden dla Dąbrowy a drugi dla Sosnowca.
|
1923
|
* 1923
- Pożar Łęki
* 1923
- Ukończono budowę "Domu Ludowego" przy ulicy
3-go Maja 14. Centralną część gmachu stanowiła sala
widowiskowa mogąca pomieścić do 1000 osób. Nadano mu
imię Józefa Mireckiego-Montwiłła.
* 1923
- Wyłączenie z obszaru D.G. huty cynku, Koszelewa,
Ksawery i Warpia; Przyłączenie do D.G. Zielonej,
Korzeńca i Dębnik, tertenów i zabudowań kopalni Jan
oraz Niepiekła.
* 1923
- Obsługę pożarniczą dla Dąbrowy Górniczej obejmuje
OSP Koszelew, dowodzana przez Wacława Kaliszka.
* 1923.01.11
- Na sesji Rady Miejskiej dymisję składa prezydent Adam
Piwowar, zastępca Mikołaj Kasprzyk i ławnicy W.
Kaznowski, G. Lewicki i R. Morgulec
* 1923.05
- I Zjazd wychowanków Szkoły Górniczej
* 1923.06.19
- Na sesji Rady Miejskiej przyjęto dymisję złożoną
przez prezydenta Adama Piwowara, zastępcę Mikołaja
Kasprzyka i ławników W. Kaznowskiego, G. Lewickiego i
R. Morgulca
* 1923.07.03
- Otwarto nowy gmach dla Gimnazjum i Liceum Męskiego im.
Waleriana Łukasińskiego przy ulicy Fabrycznej,
przemianowanej na ulicę Wł. Łukasińskiego
* 1923.07.23
- Inżynier Władysław Seroka zostaje wybrany
Prezydentem Miasta.
* 1923.09.20
- Katastrofa w kopalni "Reden", śmierć
poniosło 38 górników. Wyróżnia się oddział
ratowniczy złożony z uczniów Szkoły Górniczej.
Dwóch jej wychowanków: Adam Pronobis i Józef Żurek,
ginie niosąc pomoc zagrożonym górnikom.
|
1924
|
* 1924
- Antoni Zięba zakłada Męskie Seminarium
Nauczycielskie w Dąbrowie Górniczej.
* 1924.02
- Przystąpienie Dąbrowie Górniczej do spółki
wodociągowej pod nazwą "Wodociągi Zagłębia
Dąbrowskiego Spółka z o.o". Na 200 udziałów
spółki do Dąbrowy należało 40 z nich.
* 1924.07
- Odkupienie parceli przyległej do szkoły przy ulicy
Królowej Jadwigi 11 w celu przeznaczenia jej na budowę
drogi wylotowej, łączącej ulicę Piłsudskiego
(dzisiaj Augustynika) z ulicą Królowej Jadwigi.
|
1925
|
* 1925
- Uruchomienie Huty Szkła Okiennego w Ząbkowicach
* 1925
- Utworzenie RKS "Zagłębie"
* 1925
- Oddanie do użytku nowego gmachu szkolnego Szkoły
Powszechnej nr 6 przy ulicy Gabriela Narutowicza 52
(obecnie Wojska Polskiego), wyposażonego w salę
gimnastyczną
|
1926
|
* 1926.12.02
- Rada Miejska wydaje uchwałę, zmieniającą
nazewnictwo wielu dąbrowskich ulic. Powstają też nowe
ulice takie jak Marii Konopnickiej, Mikołaja Kopernika,
Janowska, ks. Józefa Poniatowskiego
|
1927
|
* 1927
- Męskie Seminarium Nauczycielskie przeniosło się z
ulicy Ulmann 35 do budynku przy ulicy Królowej Jadwigi
11. W odwrotnej kolejności została przeniesiona Szkoła
Powszechna nr 3.
* 1927
- Za kredyt uzyskany od koncernu Ullen and Co., zaczęto
budowę pierwszego odcinka kanalizacji miejskiej o
długości 11629 metrów. Fekalia były odprowadzane do
dołów Imhoffa, będącymi pierwszą oczyszczalnią.
* 1927
- Rozpoczęcie budowy linii tramwajowej z Sosnowca do
Redenu
|
1928
|
* 1928
- Ukazuje się drukiem "Kurier Szkolny",
gazetka wydawana przez Gimnazjum Emilii Zawidzkiej.
* 1928
- Uruchomiono przy ulicy paryskiej miejską
oczyszczalnię ścieków o przepustowości 6000 m3
ścieków na dobę.
* 1928.01.07
- Sesje Rady Miejskiej odbywają się od dzisiaj w nowej
sali w budynku Magistratu przy ulicy 3-go Maja 22.
* 1928.01.07
- Prezydentem Dąbrowy Górniczej został Zygmunt Cieplak
* 1928.02.11
- Towarzystwo Tramwaje Elektryczne oddaje do użytku
jednotorową linię tramwajową z Sosnowca do Dąbrowy
Górniczej. Przystanek końcowy mieścił się przy
kościele MBA.
* 1928.05.19
- W Teatrze Miejskim w Sosnowcu występuje z koncertem
Orkiestra Gimnazjum im. W. Łukasińskiego. Najwieksze
brawa zebrali bracia FRanciszek i Kazimierz Wilkoszewscy
za walc Chopina, wykonany na skrzypcach i fortepianie.
* 1928.06.09
- W Dąbrowie Górniczej w kolonii Mydlice urodził się
Wirgiliusz GRYŃ, aktor znany z wielu ról filmowych.
* 1928.11.11
- Uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej
poświęconej Odzyskaniu Niepodległości w 1918 r., na
murach Sanktuarium Najświętszego Serca Pana Jezusa w
Strzemieszycach Wielkich.
|
1929
|
* 1929
- Ujednolicono numerację Szkół Powszechnych w
mieście. 1, 4, 8 (żeńskie), 2, 3, 6 (męskie).
Pozostałe koedukacyjne.
* 1929
- Oddanie do użytku nowego gmachu szkolnego Szkoły
Powszechnej nr 5 przy ulicy Marii Konopnickiej 36,
wyposażonego w salę gimnastyczną
* 1929.01.24
- Na sesji Rady Miejskiej wybrano na przeodniczącego dr
Adama Piwowara, zastępcę Józefa Kaczkowskiego a na
sekretarza Jana Szarego.
* 1929.04.15
- Prezydentem miasta zostaje Zbigniew Madeyski, a
zastępcą Wincenty Kuźniak.
* 1929.07.17
- Uroczyste odsłonięcie pomnika poświęconego pamięci
lotnika, majora Ludwika Idzikowskiego w Tucznej Babie
(Tucznawie)
* 1929.11.10
- Zmarł Ksiądz Grzegorz Augustynik, budowniczy i
proboszcz kościoła pw Matki Boskiej Anielskiej.
|
1930
|
* 1930
- Powstaje pierwszy wodociąg złożony z rur żeliwnych.
Jego długość wynosiłą 7049 metrów.
* 1930.05.03
- Uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej
poświęconej Józefowi Piłsudskiemu, na murach
Kościoła pw. Zesłania Ducha Świętego w Ząbkowicach.
* 1930.09.14
- Uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej
poświęconej Marii Konopnickiej, w murach publicznej
Szkoły Powszechnej przy ulicy Konopnickiej.
|
1931
|
* 1931
- Zarząd Miasta podpisuje porozumienie z Towarzystwem
Francusko-Włoskim na udostępnienie wody z nowych
amerykańskich szybkich filtrów, dzięki czemu w kranach
popłynęła woda lepszej jakości.
|
1932
|
* 1932.12.21
- Porozumienie Zarządu Miasta Dąbrowa Górnicza z
Zarządem Poczty i Telegrafów o wybudowaniu nowego
budynku pocztowego w miejscu starego.
|
1933
|
* 1933
- Oddanie do użytku nowego budynku pocztowego przy
zbiegu ulic Kościuszki i Sobieskiego, oraz sąsiedniego
budynku wybudowanego przez miasto, przeznaczonego na
parterze do celów handlowych, a na piętrze na siedzibę
Kasy Chorych i ośrodka zdrowia.
* 1933
- Powódź w kolonii Zielona w pobliżu osiedla kamienic
huty Bankowej.
* 1933.03
- Ukazuje się drukiem "Młodzi idą",
miesięcznik literacki wydawany przez Gimnazjum i. Wł.
Łukasińskiego.
* 1933.11.11
- Odsłonięcie pomnika "Żołnierza
Zwycięzcy" w Gołonogu przy zbiegu ulic Kościelnej
i Laski w 15 rocznicę odzyskania Niepodległości przez
Polskę. Powstał dzięki inicjatywie Wacława Plessa -
oficera rezerwy, Antoniego Janasza - współudziałowca i
członka zarządu kopalni PARYŻ przed 1939 r. (męża
nauczycielki szkoły powszechnej nr 1 w Gołonogu,
Antoniny Krawczyk), Stefana Szczypki, Antoniego Musiała,
Antoniego Detko, Antoniego Wnuka (syna Stanislawa) -
żolnierza 21 dywizji piechoty legionow z okresu wojny
polsko-sowieckiej, człowieka bardzo aktywnego w
różnych organizacjach patriotycznych, oraz Stefana
Broka - kierownika szkoły powszechnej nr 1 w Gołonogu.
|
1934
|
* 1934
- Otwatrcie basenu kąpielowego w Parku Zielona.
* 1934
- Klub Sportowy "Zagłębianka" otrzymuje teren
od kopalni "Paryż" pod budowę stadionu na
Ksawerze.
* 1934.04.23
- odbyło się nadzwyczajne walne zebranie koła
męskiego i żeńskiego Ch. Zw. Mł. Pr.
"Odrodzenie", na którym postanowiono
rozwiązać placówkę, a natomiast powołać do życia
dawniejsze Koło Stow. Rob. Chrześć. Przy udziale
delegata Stow. Rob. Chrześć, kol. T. Szostaka, który
jednocześnie przewodniczył zebraniu. Na zebraniu
postanowiono ożywić działalność Młodzieży na
terenie Stow. Rob. Chrześć. Do zarządu zostali wybrani
delegat z zarządu Stow. Rob. Chrześć, jako kierownik
Młodzieży kol. B. Gąstalik, dawniejszy prezes
powyższego Koła. Postanowiono prosić do patronatu Ks.
Proboszcza Stefana Niedźwiedzkiego p.p prezesa Stow. Rob
Chrześć. Fr. Holewińskiego, Sl. Bieleckiego i Ed.
Grajdka, następnie wybrano zarząd Młodzieży prezes B.
Wrzesień, I vice-prezes Cz. Gryn, II vice-prezes F.
Górska, sekretarz W. Madejski, skarbnik j. Cichy,
gospodarz Wł. Samborska. Na zebraniu tem postanowiono
ożywić pracę sekcji sceniczno-muzyczncj, założyć
świetlicę, urządzić cykl wycieczek krajoznawczych do
Piekar, Krakowa, Ojcowa i Okradzionowa i wiele innych
prac ideowo oświatowych. Na wniosek, kol. Szostaka
nadano imię temuż Kołu Ks. G. Augustynika.
* 1934.05.16
- Przyłączenie do Dąbrowy Górniczej wybudowanych
osiedli Legionowo i Staszic.
* 1934.10.28
- Odsłonięcie płyty nagrobnej upamiętniającej
tragiczną śmierć Edwarda Miętki, kóry zginął
podczas nieudanego zamachu na koszary wojsk kozackich
10-go maja 1906 roku.
|
1936
|
* 1936
- Długość sieci wodociągowej wynosi 15 km., sieci
kanalizacji sanitarnej 12 km, kanalizacji
ogólnospławnej około 3 km..
* 1936.11.11
- Uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej
poświęconej pamięci Józefa Piłsudskiego, na murach
Sanktuarium Najświętszego Serca Pana Jezusa w
Strzemieszycach Wielkich.
|
1939
|
* 1939.02.28
- Miejscy Radni podjęli decyzję o kupnie działki przy
ulicy Sienkiewicza pod budowę siedziby Ochotniczej
Straży Pożarnej.
* 1939.06.04
- W Dąbrowie Górniczej zmarł Ksiadz Andrzej HUSZNO,
założyciel i administrator generalny Polskiego
Narodowego Kościoła Prawosławnego.
* 1939.06.17
- Rozpoczęcie budowy gmachu szkolnego przy ulicy
Mireckiego w miejscu dawnego boiska miejskiego. Pracami
budowlanymi kierował majster murarski Jak Sobucki. Na
etapie budowy I piętra prace przerwano z powodu wybuchu
II wojny światowej.
* 1939.09.02
- Stefan Balwierz, harcerz z Dąbrowy Górniczej, wraz z
grupą 13 harcerzy pod dowództwem Piotra Reronia
wyposażeni przez prezydenta miasta Dąbrowy Górniczej w
stare karabiny "mauser" wyjechali na rowerach
do Katowic, gdzie zameldowali się w godzinach
popołudniowych w Domu Powstańca u komendanta Jana
Faski. Skierowano ich do obrony Teatru Śląskiego.
Zostali przyłączeni do grupy wojskowych i harcerzy pod
dowództwem porucznika Bolesława Warcholika.
* 1939.09.04
- Rozpoczęcie okupacji niemieckiej
* 1939.09.23
- W Dąbrowie Górniczej urodził się Janusz GAJOS,
aktor znany wszystkim z roli Janka w serialu
"Czterej pancerni i pies".
* 1939.10
- Zawiązanie konspiracyjnej organizacji "Związku
Orła Białego" kierowanej przez Walentego Zygmunta.
* 1939.10 - Ustalenie przez władze
okupacyjne listy 40 zakładników
* 1939.10.08
- Włączenie Dąbrowy Górniczej do III Rzeszy
* 1939.12.09
- Harcerska akcja odzyskania zarekwirowanej przez
Niemców drukarni należącej do I Zagłębiowskiej
Drużyny Harcerskiej z lokalu przy ulicy Sobieskiego. W
akcji wzięli udział druhowie: Witold Dąbrowski,
Kazimierz Gałek, Tadeusz Mamełko, Edmund Michniewicz,
Antoni Niedzielski, Stanisław Niedzielski, Alfons
Piaskowski, Eugeniusz Puz, Jan Schabowski, Tadeusz
Wątrobiński i Jerzy Winkiel. Drukarnię typu
"Boston" przewieziono do Bukowna i umieszczono
w piwnicy pod stodołą w zabudowaniach Władysława
Puza. Drukowano na niej konspiracyjną gazetkę pt.
"Walka". Drukarnia działała z przerwami do
marca 1941 roku, do czasu aż została zlikwidowana przez
Niemców.
|
1940
|
* 1940.01
- Cezary Uthke organizuje tajną jednostkę
samorządową, która stawiała sobie za cel pomoc w
rozwiazywaniu problemów mieszkańców pod okupacją
niemiecką.
* 1940.02
- Bruno Maier został burmistrzem miasta.
* 1940.07
- Powstaje zbrojne ramię PPS GL (Gwardia Ludowa). Na jej
czele stanął kapitan rezerwy Cezary Uthke.
|
1941
|
* 1941.09
- Oddział Armii Ludowej pod dowódctwem Romana Piecucha,
poprzez rozkręcenie torów wykoleił pociąg niemiecki
na trasie Dąbrowa Górnicza - Gołonóg.
|
1942
|
* 1942.01
- Marian Hachulski po powrocie z obozu jenieckiego,
organizuje tajny Dąbrowski Hufiec Szarych Szeregów
"PRZYSTAŃ".
* 1942.05.03
- Za sabotaż przy produkcji blach do łodzi podwodnych,
zostaje aresztowanych 10-u pracowników huty Bankowa.
* 1942.06.12
- 10-u pracowników huty Bankowa zostaje powieszonych
przez niemieckliego okupanta podczas publicznej egzekucji
w betoniarni.
|
1943
|
* 1943.06
- Likwidacja getta Żydowskiego w D.G. i Strzemieszycach
* 1943.06.12
- Zbiorowa egzekucja 10 członków ruchu oporu k.
Betoniarni
* 1943.09.07
- Likwidacja grupy "Ordona" z AK w
Strzemieszycach
* 1943.11.19
- Około godz. 20.30 w Strzemieszycach Małych został
zastrzelony nadwachmistrz (oberwachmeister) żandarmerii
Ernest Bergmann.
* 1943.11.26
- Zbiorowa egzekucja członków ruchu oporu w
Strzemieszycach przy obecnej ul. Ofiar Katynia, w odwecie
za zastrzelenie w Strzemieszycach Małych niemieckiego
żandarma (oberwachmeistera) Ernesta Bergmanna
|
1944
|
* 1944.07
- Tymoteusz Zajączkowski, członek PPR, organizuje
podziemną Radę Narodową.
* 1944.11.16
- Egzekucja siedmiu szewców na podwórzu posterunku w
Gołonogu.
* 1944.12.24
- Egzekucja Romana Piecucha na podwórzu posterunku w
Gołonogu.
* 1944.07.19
- W Dąbrowie Górniczej urodził się Tadeusz GODYŃ,
zapaśnik, uczestnik olimpoiady w Meksyku.
|
1945
|
* 1945
- Przekształcenie starej oczyszczalni ścieków w
Zakład Wodociagowo - Kanalizacyjny.
* 1945.01.18
- Wyzwolenie Ząbkowic przez Armię Czerwoną
* 1945.01.21
- Rozstrzelanie przez niemców Józefa Podymy,
żołnierza ruchu oporu
* 1945.01.23
- Wyzwolenie Strzemieszyc
* 1945.01.26
- Podziemna Rada Narodowa PPR podczas spotkania na
Staszicu ustala plan działań po wyzwoleniu miasta.
* 1945.01.27
- Wyzwolenie Dąbrowy Górniczej i Gołonoga przez Armię
Czerwoną
* 1945.01.28
- Komitet Miejski PPR zdecydował, ze prezydentem miasta
zostanie Jakub Dąbski.
* 1945.01.28
- Grupa byłych nauczycieli i uczniów PSGH rozpoczyna
prace nad uruchomieniem Państwowej Szkoły Górniczej i
Hutniczej im. St. Staszica.
* 1945.02.10
- Inż. Michał Affanasowicz obejmuje stanowisko
dyrektora Państwowej Szkoły Górniczej i Hutniczej im.
St. Staszica.
* 1945.02.25
- 328 uczniów zgłasza się do otwartej ponownie
Państwowej Szkoły Górniczej i Hutniczej im. St.
Staszica.
* 1945.03.14
- Pierwsze spotkanie komisarycznej Miejskiej Rady
Narodowej. Na przewodniczącego wybrany został Tymoteusz
Zajączkowski.
* 1945.03.14
- Utworzenie Kopalni Węgla Kamiennego "Gen.
Zawadzki" po przył. do kop. "Paryż" kop.
"Flora" i kop. "Reden"
* 1945.08.12
- Uroczyste odsłoniecie w Gołonogu pomnika Bohaterom
Armii Czerwonej, poświęconego żołnierzom z
oddziałów 4 Korpusu Pancernego Gwardii i 59 armii I
Frontu Ukraińskiego, które wyzwoliły Gołonóg 27-go
stycznia 1945 r.. Autorem pomnika był inżynier Wiesław
Hrycan z huty "Bankowej".
* 1945.08.15
- Zakończenie pierwszego po wojnie egzaminu
dojrzałości. W Sztgarce dyplomy techników otrzymuje
114 abiturientów.
* 1945.09.09
- Rozpoczęcie pierwszego po wojnie normalnego roku
szkolnego. Stanowisko dyrektora Szkoły Sztygarka
obejmuje inż. Józef Ferch.
* 1945.11.21
- Odsłonięcie tablicy pamiątkowej na murach Resursy,
poświęconej pamięci Eugeniusza Furmana, zamordowanego
8-go listopada 1918 roku członka PPR.
|
1946
|
* 1946
- Utworzenie Dąbrowskich Zakładów Naprawczych
Przemysłu Węglowego
* 1946.10.21
- Grupa uczniów Szkoły Sztygarka uczestniczy w
odgruzowywaniu Warszawy.
|
1947
|
* 1947
- Utworzenie Centralnych Warsztatów Elektrycznych
(późn. Damel)
* 1947
- Ochotnicza Straż Pożarna została przekształcona w
Pogotowie Zawodowe Straży Pożarnej. ZAłoga liczyła 18
osób. Na wyposażeniu samochód gaśniczy GM-8 Bedford.
* 1947.05.04
- Uroczyste wręczenie sztandaru Sztygarce
* 1947.06.01
- Uroczyste odsłonięcie pomnika na terenie Głównych
Warszatów Kopalni Paryż, późniejszego DZN PW,
upamiętniającego 13 pracowników tych zakładów,
którzy zginęli w czasie II wojny światowej w KL
Auschwitz-Birkenau.
* 1947.06.12
- Uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej na murach
huty, poświęconej 10-u powieszonym pracownikom huty
Bankowej przez niemieckliego okupanta 12-go czerwca 1942
roku.
|
1949
|
* 1949
- Dąbrowa Górnicza otrzymała status powiatu
miejskiego, wyłączając tym samym teren miasta z
ziemskiego powiatu będzińskiego.
|
|
|
|