HANDEL W DAWNEJ DĄBROWIE GÓRNICZEJ |
||||
* GOSPODARKA < HANDEL | ||||
* SPIS < STRONA GŁÓWNA < NOWOŚCI | ||||
|: Spółdzielnia Spożywców "NADZIEJA" |: Stowarzyszenie Spożywców "FLORA" |: Spółdzielnia "ROBOTNIK KATOLICKI" |: Spółdzielnia "ROBOTNIK" |: Związek STOWARZYSZEŃ SPOŻYWCÓW |: LATA 1914-1915 |: ROBOTNICZA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW ZAGŁĘBIA DĄBROWSKIEGO |: Pierwszy Sklep Spółdzielczy po II wojnie |: PLAC TARGOWY |
||||
![]() |
- |
||||
![]() ![]() |
Kilku przedstawicieli miejscowej inteligencji w porozumieniu i za poparciem dyrekcji kopalń, w 1884 roku utworzono w Dąbrowie pierwszą Spółdzielnię Spożywców "NADZIEJA". Jej założyciele chcieli również uruchomić czytelnię i bibliotekę, jednak władze carskie nie wydały zezwolenia na rozszerzenie działalności spółdzielni. Jednym z pionierów spółdzielczości, był Jakub Dąbski. W 1903 roku spółdzielnia dysponowała już 5-cioma sklepami (w tym filie w Niwce i Zagórzu). W okresie 10-u lat istnienia spółdzielni, kapitał początkowy został powiększony dziesięciokrotnie. Na załamanie działalności wpłynął kryzys 1900-1901 roku. Dochodziło do licznych nieporozumień w gronie zarządu. Na ostateczną decyzję o rozwiązaniu wpłynęła ucieczka nieuczciwego kasjera z dużą częścią kapitału spółdzielni, do Ameryki w 1908 roku. |
|||
- |
||||
![]() |
W 1906 roku powstaje w Gołonogu Stowarzyszenie Spożywców "FLORA". Utworzona spółdzielnia miała charakter przyzakładowy i była pod wyraźnym wpływem dyrekcji kopalni o tej sanej nazwie. W 1929 roku liczyła 620 członków, a w 1935 już tylko 350. Spółdzielnia posiadała do wybuchu wojny dwa sklepy na terenie Dąbrowy. Jeden z nich został przejęty po upadłości Spółdzielni "ROBOTNIK KATOLICKI". Spółdzielnia rozwiązała się w 1939 roku. |
|||
- SPÓŁDZIELNIA "ROBOTNIK KATOLICKI" ![]() ![]() |
||||
![]() |
W 1907 roku powstaje Spółdzielnia "ROBOTNIK KATOLICKI". Przewodniczącym jej rady nadzorczej został jeden z miejscowych księży. Spółdzielnia opierała się na członkach zgrupowanych w Stowarzyszeniu Robotników Chrześcijańskich. Spółdzielnia posiadała do wybuchu wojny dwa sklepy na terenie Dąbrowy (jeden z nich był przy ulicy Szosowej 13). Zostaje zamknięta na skutek trudności okresu inflacji, w 1925 roku. |
|||
- SPÓŁDZIEKNIA "ROBOTNIK" ![]() ![]() |
||||
![]() |
W drugiej połowie 1907 roku, powołana została w Dąbrowie Spółdzielnia o nazwie "ROBOTNIK". Założyła ją grupa rzemieślników i techników. Jednym z głównych udziałowców był główny mechanik kopalni PARYŻ, Zygmunt Stechmann. Klientami trzech sklepów (w śródmieściu Dąbrowy, w kolonii Koszelew i kolonii Ksawery), były rodziny górnicze. |
|||
- ZWIĄZEK STOWARZYSZEŃ SPOŻYWCÓW ![]() ![]() |
||||
![]() |
W 1913 roku, związany z PPS-frakcją, Warszawski Związek Stowarzyszeń Spożywców, otwiera przedstawicielstwo w Dąbrowie. Miejscowe biuro i magazyny hurtowe, zaopatrywały w artykuły spożywcze i przemysłowe, sklepy około 30-u stowarzyszeń spółdzielczych z powiatów będzińskiego i olkuskiego. |
|||
- LATA 1914-1915 ![]() ![]() |
||||
![]() |
W 1914 roku odnotowano w czterech dąbrowskich koloniach 15-u piekarzy. W roku 1915 w całej osadzie było 170 sklepów spożywczych. |
|||
- "ROBOTNICZA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW ZAGŁĘBIA DĄBROWSKIEGO" ![]() ![]() |
||||
![]() |
1-go marca 1919 roku, wobec trudności z pozyskiwaniem towarów, sklepy Spółdzielni "ROBOTNIK", zostają zamknięte, a następnie przekazane utworzonej 1-go listopada 1919 roku "ROBOTNICZEJ SPÓŁDZIELNI SPOŻYWCÓW ZAGŁĘBIA DĄBROWSKIEGO" z siedzibą w Dąbrowie Górniczej. Z jej inicjatywy powstaje w 1920 roku sklep spożywczy przy kopalni "PARYŻ". |
|||
- PIERWSZY SKLEP SPÓŁDZIELCZY po II wojnie ![]() ![]() |
||||
![]() |
W sierpniu 1945 roku rusza w Dąbrowie Górniczej pierwszy sklep spółdzielczy po wojnie. Usytuowany był przy ulicy Sobieskiego. Sprzedawano w nim głównie towary z poniemieckich magazynów, oraz towary kupowane na wsiach, czesto w drodze wymiany na węgiel i inne towary przemysłowe. Spółdzielnia rozrastała się. W 1946 roku było już 14 sklepów, a w 1947 ich ilość wzrosła do 17. Przejmowały one handel w prywatnych sklepach, poprzez przejęcie od nich sprzedaży towarów reglamentowanych za pomoca kartek aż do 1949 roku. |
|||
- "PLAC TARGOWY" ![]() ![]() |
||||
![]() |
Innym rozdziałem są natomiast targowiska. Do najważniejszych należał "PLAC TARGOWY". Było to główne targowisko miejskie, położone w samym centrum miasta na tyłach dworca kolei "iwanogrodzkiej" w miejscu, gdzie dzisiaj stoi budynek PKZ. Plac Targowy Został zlikwidowany w 1950 roku właśnie w związku z budową pałacu. Na placu handlowano praktycznie wszystkim. Było to też miejsce tragicznych wydarzeń, takich jak śmierć trzech robotników, zastrzelonych przez granatową policję podczas manifestacji w 1926 roku. |
|||
aktualizacja : wtorek, 10 marzec 2009.
Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i powielanie
wyłącznie za zezwoleniem autora.