-


HANDEL W DAWNEJ DĄBROWIE GÓRNICZEJ

     
         
    * GOSPODARKA < HANDEL  
    * SPIS < STRONA GŁÓWNA < NOWOŚCI  
   


1928 - Dąbrowa Górn. - Ulica Króla Jana Sobieskiego - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)

19800520 DG - Pawilon Handlowy "Merkury". (FOTO: Dariusz Nowak - nddg)


|:
Spółdzielnia Spożywców "NADZIEJA"
|:
Stowarzyszenie Spożywców "FLORA"
|:
Spółdzielnia "ROBOTNIK KATOLICKI"
|:
Spółdzielnia "ROBOTNIK"
|:
Związek STOWARZYSZEŃ SPOŻYWCÓW
|:
LATA 1914-1915
|:
ROBOTNICZA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW ZAGŁĘBIA DĄBROWSKIEGO
|:
Pierwszy Sklep Spółdzielczy po II wojnie
|:
PLAC TARGOWY

 
       
         
 


 
 

-
SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW "NADZIEJA" ^^ DO GÓRY ^^vv W DÓŁ vv

   
 
19140700 - Dąbrowa. Ulica Klubowa - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce - 1916. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)

1916 - Dąbrowa - Ulica Francuska - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce - 1919. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)


Kilku przedstawicieli miejscowej inteligencji w porozumieniu i za poparciem dyrekcji kopalń, w 1884 roku utworzono w Dąbrowie pierwszą Spółdzielnię Spożywców "NADZIEJA". Jej założyciele chcieli również uruchomić czytelnię i bibliotekę, jednak władze carskie nie wydały zezwolenia na rozszerzenie działalności spółdzielni. Jednym z pionierów spółdzielczości, był Jakub Dąbski. W 1903 roku spółdzielnia dysponowała już 5-cioma sklepami (w tym filie w Niwce i Zagórzu). W okresie 10-u lat istnienia spółdzielni, kapitał początkowy został powiększony dziesięciokrotnie. Na załamanie działalności wpłynął kryzys 1900-1901 roku. Dochodziło do licznych nieporozumień w gronie zarządu. Na ostateczną decyzję o rozwiązaniu wpłynęła ucieczka nieuczciwego kasjera z dużą częścią kapitału spółdzielni, do Ameryki w 1908 roku.

   
         
         
 

-
STOWARZYSZEŃ SPOŻYWCÓW "FLORA" ^^ DO GÓRY ^^vv W DÓŁ vv

   
 
1917 - Dąbrowa - Ulica Dąbrowska - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce - 1917. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)


W 1906 roku powstaje w Gołonogu Stowarzyszenie Spożywców "FLORA". Utworzona spółdzielnia miała charakter przyzakładowy i była pod wyraźnym wpływem dyrekcji kopalni o tej sanej nazwie. W 1929 roku liczyła 620 członków, a w 1935 już tylko 350. Spółdzielnia posiadała do wybuchu wojny dwa sklepy na terenie Dąbrowy. Jeden z nich został przejęty po upadłości Spółdzielni "ROBOTNIK KATOLICKI". Spółdzielnia rozwiązała się w 1939 roku.

   
         
         
    -
SPÓŁDZIELNIA "ROBOTNIK KATOLICKI" ^^ DO GÓRY ^^vv W DÓŁ vv
   
 
19140700 - Dąbrowa. Ulica Klubowa - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce - 1916. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)


W 1907 roku powstaje Spółdzielnia "ROBOTNIK KATOLICKI". Przewodniczącym jej rady nadzorczej został jeden z miejscowych księży. Spółdzielnia opierała się na członkach zgrupowanych w Stowarzyszeniu Robotników Chrześcijańskich. Spółdzielnia posiadała do wybuchu wojny dwa sklepy na terenie Dąbrowy (jeden z nich był przy ulicy Szosowej 13). Zostaje zamknięta na skutek trudności okresu inflacji, w 1925 roku.

   
         
         
    -
SPÓŁDZIEKNIA "ROBOTNIK" ^^ DO GÓRY ^^vv W DÓŁ vv
   
 
1916 - Dąbrowa - Ulica Francuska - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce - 1919. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)


W drugiej połowie 1907 roku, powołana została w Dąbrowie Spółdzielnia o nazwie "ROBOTNIK". Założyła ją grupa rzemieślników i techników. Jednym z głównych udziałowców był główny mechanik kopalni PARYŻ, Zygmunt Stechmann. Klientami trzech sklepów (w śródmieściu Dąbrowy, w kolonii Koszelew i kolonii Ksawery), były rodziny górnicze.

   
         
         
    -
ZWIĄZEK STOWARZYSZEŃ SPOŻYWCÓW ^^ DO GÓRY ^^vv W DÓŁ vv
   
 
19140700 - Dąbrowa. Ulica Klubowa - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce - 1916. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)


W 1913 roku, związany z PPS-frakcją, Warszawski Związek Stowarzyszeń Spożywców, otwiera przedstawicielstwo w Dąbrowie. Miejscowe biuro i magazyny hurtowe, zaopatrywały w artykuły spożywcze i przemysłowe, sklepy około 30-u stowarzyszeń spółdzielczych z powiatów będzińskiego i olkuskiego.

   
         
         
    -
LATA 1914-1915 ^^ DO GÓRY ^^vv W DÓŁ vv
   
 
1917 - Dąbrowa - Ulica Dąbrowska - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce - 1917. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)


W 1914 roku odnotowano w czterech dąbrowskich koloniach 15-u piekarzy. W roku 1915 w całej osadzie było 170 sklepów spożywczych.

   
         
         
    -
"ROBOTNICZA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW ZAGŁĘBIA DĄBROWSKIEGO" ^^ DO GÓRY ^^vv W DÓŁ vv
   
 
1916 - Dąbrowa - Ulica Francuska - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce - 1919. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)


1-go marca 1919 roku, wobec trudności z pozyskiwaniem towarów, sklepy Spółdzielni "ROBOTNIK", zostają zamknięte, a następnie przekazane utworzonej 1-go listopada 1919 roku "ROBOTNICZEJ SPÓŁDZIELNI SPOŻYWCÓW ZAGŁĘBIA DĄBROWSKIEGO" z siedzibą w Dąbrowie Górniczej. Z jej inicjatywy powstaje w 1920 roku sklep spożywczy przy kopalni "PARYŻ".

   
         
         
    -
PIERWSZY SKLEP SPÓŁDZIELCZY po II wojnie ^^ DO GÓRY ^^vv W DÓŁ vv
   
 
19800520 DG - Pawilon Handlowy "Merkury". (FOTO: Dariusz Nowak - nddg)


W sierpniu 1945 roku rusza w Dąbrowie Górniczej pierwszy sklep spółdzielczy po wojnie. Usytuowany był przy ulicy Sobieskiego. Sprzedawano w nim głównie towary z poniemieckich magazynów, oraz towary kupowane na wsiach, czesto w drodze wymiany na węgiel i inne towary przemysłowe. Spółdzielnia rozrastała się. W 1946 roku było już 14 sklepów, a w 1947 ich ilość wzrosła do 17. Przejmowały one handel w prywatnych sklepach, poprzez przejęcie od nich sprzedaży towarów reglamentowanych za pomoca kartek aż do 1949 roku.

   
         
         
    -
"PLAC TARGOWY" ^^ DO GÓRY ^^_=^ POWRÓT NA POCZĄTEK TEJ STRONY ^=_
   
 
1910 - Dąbrowa. Widok z kościoła na Hutę Bankową. W prawym dolnym rogu widoczne zabudowania stacji kolejowej Koleji Nadwiślańskiej. - Wydawnictwo Kart Ilustrowanych - R. Brandys - Strzemieszyce - 1918. (FOTO: Prywatna kolekcja kart pocztowych - Robert WINKLER. e-mail: winczer@wp.pl)


Innym rozdziałem są natomiast targowiska.
Do najważniejszych należał "PLAC TARGOWY". Było to główne targowisko miejskie, położone w samym centrum miasta na tyłach dworca kolei "iwanogrodzkiej" w miejscu, gdzie dzisiaj stoi budynek PKZ. Plac Targowy Został zlikwidowany w 1950 roku właśnie w związku z budową pałacu. Na placu handlowano praktycznie wszystkim. Było to też miejsce tragicznych wydarzeń, takich jak śmierć trzech robotników, zastrzelonych przez granatową policję podczas manifestacji w 1926 roku.

   
       
         
         
 


aktualizacja : wtorek, 10 marzec 2009.
<< SPIS TREŚCI - TOP <<POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ_=^ POWRÓT NA POCZĄTEK TEJ STRONY ^=_ << WRÓĆ - Handel <<

Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i powielanie wyłącznie za zezwoleniem autora.